مقایسه تاثیر سیستم ساکشن بسته و باز تراشه بر پارامتر های همودینامیک و اکسیژن در بیماران بعد از عمل جراحی قلب چکیده:
اهداف : بیماران بعد از عمل جراحی قلب به مراقبت ویژه نیاز دارند و در این بیماران استفاده از تهویه مکانیکی امری ضروری است . یکی از مهمترین اقدامات برای باز نگه داشتن راه هوایی ساکشن لوله تراشه است و انجام ساکشن تراشه میتواند به یکی از روش های باز یا بسته صورت گیرد و با عوارضی نظیر هیپوکسی شدید و اختلالات قلبی و عروقی همراه است . انتخاب کم خطر ترین راه ساکشن لوله تراشه می تواند از ایجاد عوارض شدید بکاهد . هدف این مطالعه مقایسه تاثیر سیستم ساکشن بسته و باز تراشه بر روی پارامتر های همودینامیک و اکسیژن در بیماران بعد از عمل جراحی قلب می باشد .
این مطالعه کارآزمایی بالینی که در بخش مراقبت های ویژه جراحی قلب باز بیمارستان رجایی تهران در 60 بیمار پس از جراحی قلب تحت تهویه مکانیکی که معیارهای مورد مطالعه را داشتند در سال 2015 انجام شد وبه صورت تصادفی و با استفاده از قرعه کشی در دو گروه ساکشن باز و بسته قرار گرفتند . پارامتر های همودینامیک مانند فشار خون سیستولیک و دیاستولیک ،فشار متوسط شریانی بصورت تهاجمی و با استفاده ازخط شریانی رادیال دست چپ و با ترنسدیوسر space labs و مانیتور Bed sid space labs elo اندازه گیری شد و تعداد ضربان قلب توسط لید های اتصالی به قفسه سینه بیمار احساس و در مانیتور نشان داده شد و تمام پارامتر های همودینامیک در زمانهای قبل وبلافاصله و3و 5 دقیقه بعد از ساکشن به روش باز و بسته توسط پژوهشگر ثبت شد.
از میان پارامتر های اکسیژن ، تعداد تنفس بر اساس تعداد کل تنفس در دقیقه از روی ونتیلاتور اندازه گیری شد و درصد اشباع اکسیژن خون شریانی(SPO2) ،فشار اکسیژن خون شریانی (Pao2) ،فشار دی اکسید کربن خون شریانی(Paco2) ، اسیدیته خون شریانی(PH) بر اساس انالیز گازهای خون شریانی که توسط دستگاه Tecnomedicd 603 انجام شد، اندازه گیری وثبت شد و میزان گرادیان غلظت اکسیژن آلوئولی وشریانی A-aDO2 و نسبت فشار اکسیژن خون شریانی به درصد اکسیژن دمی بر اساس فرمول های مربوطه محاسبه وثبت شدند و تمام پارامتر های اکسیژن در زمانهای قبل وبلافاصله و 5 دقیقه بعد ازساکشن به روش باز وبسته توسط پژوهشگر ثبت شدند وتمامی پارامتر ها بین دو گروه مقایسه شدند .
برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونt و آزمون کای اسکوئر و Mann Whitney u از طریق نرم افزار 22 SPSS استفاده شد .
میانگین ضربان قلب، فشار خون سیستولیک، فشارخون متوسط شریانی و گرادیان اکسیژن آلوئولی وشریانی افزایش بیشتری در ساکشن به روش باز در مقایسه با ساکشن به روش بسته داشت(50.0<P) و میانگین فشار اکسیژن خون شریانی ،درصد اشباع اکسیژن خون شریانی و نسبت فشار اکسیژن خون شریانی به درصد اکسیژن دمی کاهش بیشتری در ساکشن به روش باز در مقایسه با ساکشن به روش بسته داشت (50.0<P).
در این مطالعه در فشار خون دیاستولیک، تعداد تنفس، فشار دی اکسید کربن خون شریانی، اسیدیته خون شریانی بعد ازساکشن به روش باز نسبت به روش بسته تفاوت معنا داری مشاهده نشد .
بر اساس یافته های تحقیق حاضر میتوان نتیجه گرفت که ساکشن به روش سیستم بسته نسبت به روش باز اختلال کمتری در پارامتر های همودینامیک و اکسیژن ایجاد می کند .لذا به منظور اجتناب از بروز اختلال در پارامتر های همودینامیک و اکسیژن میتوان ساکشن به روش بسته را در بیماران بعد از جراحی قلب پیشنهاد نمود .
کلمات کلیدی : سیستم ساکشن بسته ، ساکشن بسته ، Vital-cath ،پارامتر های همودینامیک و اکسیژن ، جراحی قلب
بی تردید جراحی قلب یکی از حیاتی ترین و حساس ترین اعمال جراحی است و می تواند پیامدهای ناخواسته ی بالقوه و بالفعل متعددی برای بیماران ، خانواده ی آنان ، سیستم درمانی و اجتماع برجای بگذارد . برای مراقبت مطلوب از بیمارانی که تحت اعمال جراحی قرار می گیرند باید آگاهی کاملی از عوارض بالقوه ای که می تواند قبل ، حین و پس از عمل جراحی بیمار را تهدید می کند ، وجود داشته باشد.
عمل جراحی قلب علاوه بر عوارض عمومی بعد از جراحی ها باعث ریسک بروز عوارض خاص مرتبط با نوع جراحی قلب می گردد .ریسک بروز از یک جراحی تا جراحی دیگر، متفاوت می باشد در جراحی های قلب مانند :
جایگذاری دریچه، CABG ،ترمیم نقایص مادرزادی، ترمیم دریچه ….عوارض بالقوه در طول و بعد ازعمل شامل خونریزی، ریتم غیر طبیعی قلب،آسیب ایسکمی قلب، لخته خون، حمله قلبی ، مرگ، از دست دادن خون، جراحی اورژانسی و تامپوناد قلبی می باشد.
در واقع به علت اثرات پمپ قلبی ریوی و دستکاری قلب ، بیماران تحت عمل جراحی قلب نسبت به سایر بیماران جراحی شده وضعیت متغیر و بی ثبات تر ی دارند وکنترل مداوم پارامتر های همودینامیک بسیار حائز اهمیت است از این رو تشخیص سریع و تدابیر فوری برای هر گونه تغیر در وضعیت بیمار امری مهم و حیاتی است .
ساکشن بسته
پس از عمل جراحی قلب ، بیماران با لوله تراشه وارد بخش مراقبت های ویژه قلب می شوند و تا زمان خارج شدن از بیهوشی وبرقراری اکسیژناسیون کافی و ثبات همودینامیکی تحت کنترل پرستاران مجربی که از دانش و مهارت ویژه در اداره و مراقبت از چنین بیمارانی بر خوردار هستند قرار می گیرند.
لوله تراشه منجر به تحریک مخاط راه هوایی می شود و تولید موکوس را افزایش می دهد، از طرفی مانع بسته شدن حنجره میشود و بدلیل افزایش نیافتن فشار داخل قفسه سینه، معمولا این بیماران توانایی سرفه موثر و خروج ترشحات را ندارند .
بنابراین تجمع ترشحات با انسداد در راه هوایی می تواند منجربه اختلال در عملکرد موکوسیلاری و تغییر در حجم جاری ، افزایش شنت ریوی ، تضعیف ریوی عصبی عضلانی، پنومونی وآتلکتازی شود.
در این بیماران بعد از تغییر پوزیشن ، مرطوب سازی هوای وارد شده به ریه ها و فیزیوتراپی قفسه سینه، ترشحات از راه های هوایی پایین تر به راه های هوایی مرکزی حرکت کرده و ممکن است منجر به انسداد راه هوایی شوند باید با ساکشن لوله تراشه خارج شوند .
ساکشن تراشه یک فرآیند ی است که در آن که کاتتر وارد لوله تراشه می شود و وترشحات ریه های بیمار با استفاده از فشار منفی خارج می شود واین فرایند از تجمع ترشحات پیشگیری می کند و باعث بهبود وضعیت اکسیژناسیون می شود بنابراین، یکی از مهم ترین مراقبت پرستاری در این بیماران است.
انجام ساکشن راه هوایی ، نقش مهمی در باز نگه داشتن راه هوایی و کاهش خطرانسداد راه هوایی وعفونت وآتلکتازی دارد واز اهمیت خاصی برخوردار است و یکی از مراقبت های پرستاری ضروری برای بیماران تحت تهویه مکانیکی میباشد.
صاحبنظران معتقدند، در صورتیکه سیستم ساکشن بسته به روش صحیح و استاندارد انجام نشود، سبب عوارضی نظیر خونریزی ،عفونت ، آریتمی های قلبی، کاهش اکسیژن خون، صدمه به مخاط، افزایش فشار دی اکسیدکربن،افزایش فشار داخل مغز، آتلکتازی ،سیانوز و گیجی حتی مرگ می شود.
در ضمن ساکشن بسته سبب تحریک مخاط و خارج کردن اکسیژن از راههای هوایی می شود و هیپوکسی ناشی از ساکشن که به علت قطع اکسیژن رسانی به بیمار یا مکش اکسیژن می باشد بر سیستم قلبی -عروقی فشار آورده و در وضعیت همودینامیک اختلال ایجاد می کند ومنجر به تاکیکاردی، دیس ریتمی،افزایش فشار خون، افزایش تعداد تنفس و در نهایت گیجی و سیانوزو ایست قلبی و مرگ شود.
همچنین تجمع لاکتات و پرفیوژن ناکافی بافتی ،عملکرد میوکارد را کاهش داده و باعث ناپایداری همودینامیک می شود و از طرفی ساکشن تراشه می تواند باعث کلابس ریه و منجر به اختلال در تبادلات گازی می شود به همین علت بررسی پارامتر های همودینامیک واکسیژناسیون در حین ساکشن لوله تراشه و بعد ار آن می توانداقدامی ضروری در جهت کنترل و پیشگیری عوارض جدی تر باشد.
این مقاله چقدر برای شما مفید بوده؟
جهت ثبت امتیاز بر روی ستاره ها کلیک کنید !!
میانگین امتیاز : 5 / 5. تعداد آرا : 593
تاکنون کسی رأی نداده است ! اولین کسی باشید که این پست را ارزیابی می کنید
1 Comment
ممنون از مطلب مفیدتون